Duboko u srcu Stare planine, na brdu Kalik, tik uz selo Rsovci, krije se jedno od najneobičnijih i najtajanstvenijih svetilišta Srbije, ali i celog pravoslavnog sveta – Pećinska crkva Svetih Petra i Pavla.
Udaljena svega 22 kilometra od Pirota, ova mala crkva u steni stoji netaknuta vekovima, u tišini prirode i vere, podignuta još u 13. veku. Ali ono što je čini zaista posebnom jeste freska koja prkosi svim pravilima pravoslavnog ikonopisa – freska ćelavog Isusa.
Jedinstvena u pravoslavnom svetu
Poznata pod imenom Isus Mladenac, freska se nalazi na severnom zidu crkve i predstavlja jedini živopis unutar ove pećinske svetinje. Ono što zapanjuje posetioce i intrigira istoričare umetnosti jeste prikaz Isusa: mlad, bez kose, u odeždi koja neodoljivo podseća na budističku, okružen svetlosnom osmougaonom mandorlom ili zvezdom.
Ovakav prikaz Isusa ne postoji nigde drugo u pravoslavnom svetu. Freska je izazvala brojne teorije i tumačenja, kako među vernicima, tako i među istoričarima umetnosti.
Trag isposnika iz Sinaja?
Prema jednoj od teorija, freska je delo isposnika koji su u vreme kneza Lazara boravili u ovom delu Stare planine. Veruje se da su došli sa Sinaja, noseći sa sobom drugačije duhovne uticaje i ikonografska shvatanja.
U to doba, isposničke zajednice – naročito one smeštene u pećinama, van gradskih i crkvenih centara — nisu bile strogo podložne crkvenim kanonima, pa su i freske koje su tamo nastajale često bile autentičan izraz unutrašnje duhovnosti samih monaha.
Tako je, smatra se, i freska u Rsovačkoj pećini nastala bez „pravila“ – kao lični čin molitve i umetničke slobode. Ali zašto su upravo Isusa naslikali ćelavog, ostaje misterija. Neki tvrde da se time htelo naglasiti Hristovo detinjstvo, nevinost ili duhovna ogoljenost, dok drugi vide u tome simboliku oslobađanja od ovosvetskog.
Hram tišine i pitanja
Danas, ova pećinska crkva predstavlja ne samo duhovno utočište, već i kulturnu i umetničku zagonetku. Nema sjaja, nema velikih vrata, ali ima snagu tišine i jedan pogled koji posmatra kroz vekove.
Inače, ova crkva je od 1981. godine pod zaštitom države kao kulturno dobro.
Pravoslavni hrišćanin je pozvan da neprestano radi na sebi – ne da bi bio bolji od drugih, već da bi bio bliži onome što je čovečno i božansko u njemu.
Posle krštenja 2021. godine, počeo je da deli svoje iskustvo sa drugima. Jedan prijatelj, Stiven Gao iz Čikaga, počeo je da se usrdno moli Isusovom molitvom i ubrzo se pridružio Marku u vođenju internet zajednica.
Sveto miro je jedan od najstarijih mirisa u hrišćanstvu, čija upotreba datira još iz vremena apostola. Njegov miris nosi blagoslov, isceljenje i umirenje duše i tela.
Zvanično hvaljena kao „istorijski trenutak jedinstva“, poseta poglavara Rimokatoličke crkve izaziva zabrinutost teologa i klirika – da li se radi o dijalogu ili političko-verskoj igri?
POGLEDAJTE JOŠ:
HOROSKOP ZA 24. OKTOBAR! Blizanci – dan počinje u velikom stilu, Strelčevi – novo ljubavno poglavlje!
„IZBORI SLEDEĆE GODINE, PRE ZAKONSKOG ROKA“! Vučić: „Hoćemo da izađemo u susret blokaderima i onima u opoziciji“!
NA BEOGRAD SE SRUČILA KIŠA, A NOĆAS NAS ČEKA VREMENSKI OBRT! Najnovija prognoza RHMZ: Stižu pljuskovi, pad temperature i pravi jesenji dani – oproštaj od leta!