Pismo, datirano u Solunu 11. decembra 2025. godine i potpisano imenom Mihaila Cakiridisa, oca desetoro dece, danas se munjevito proširilo crkvenim krugovima širom pravoslavnog sveta, a u jednom delu javnosti izazvalo je duboku zabrinutost.
Autor ovog otvorenog pisma obraća se direktno patrijarhu carigradskom Vartolomeju, povodom njegovog prisustva u drevnoj Nikeji i uključivanja predstavnika Rimokatoličke crkve i protestantskih zajednica u događaj održan pod okriljem Carigradske patrijaršije. Kako naglašava, taj skup otvorio je ozbiljna pitanja vere i crkvenog poretka.
Otvoreno pismo sa teškim pitanjima
U svom pismu on doslovno navodi:
— Kao pravoslavni hrišćanin, otac desetoro dece blagodaću Božijom, noseći u sebi onu dobru brigu o kojoj je govorio Sveti Paisije Svetogorac, i videvši ovu manifestaciju u Nikeji sa vašim prisustvom, prisustvom jeresi-arha Rima, pape Lava, i raznih protestantskih zajednica, izneću vam nekoliko misli i pitanja koja su mi se javila.
Mihail Cakiridis iznosi konkretne dogmatske argumente, pozivajući se na odluke Prvog, Drugog i Trećeg vaseljenskog sabora i na sastavljanje Simvola vere. Posebno ističe:
— Prvi vaseljenski sabor odredio je zajednički pashalni obračun za pravoslavne hrišćane, a ne za jeretike koji su tada postojali. Na prva dva sabora sastavljen je Simvol vere, a na trećem je osuđen svaki pokušaj da se u njega bilo šta doda ili oduzme.
Zatim se osvrće na problem Filioque i na stav Rimokatoličke crkve, pozivajući se na Treći vaseljenski sabor i Deveto apostolsko pravilo, podsećajući da zajednička molitva sa jereticima, prema crkvenoj predaji, povlači najteže posledice.
Direktna pitanja i kritike
U središtu pisma, glava višečlane porodice upućuje patrijarhu pet otvorenih pitanja, među kojima:
— Zar se, zarad jedinstva, želi da se čista vera pravoslavna sjedini sa nečistotama jeretika? Može li se svetlost sjediniti sa tamom? Da li je grešio Sveti Grigorije Palama kada je govorio da nećemo primiti papiste u opštenje sve dok se drže Filioque?
U najdramatičnijem delu pisma, Mihail Cakiridis upućuje patrijarhu dramatičan vapaj:
— Sada, kada se zavesa spustila i kada ste jedan korak od svog groba, preklinjem vas da date javnu izjavu pokajanja: da osudite sve jeresi, da osudite lažni sabor u Kolimvariju, da opozovete tomos autokefalije ukrajinskim raskolnicima, da osudite raskolničku crkvu u Skoplju i da ispovedite jedinu istinu pravoslavlja.
Reakcije i značaj pisma
Pismo se završava snažnom eshatološkom porukom i molitvenim prizivom, a već je podstaklo brojne rasprave među teolozima, vernicima i crkvenim medijima, kako navode izvori iz Grčke pravoslavne crkve i hroničari crkvenih zbivanja.
Sadržaj ovog otvorenog pisma otkriva duboke podele koje i dalje postoje unutar pravoslavlja oko međuhristijanskog dijaloga, dok samo pismo predstavlja snažan zapis odlučne i prisutne reakcije jednog dela pravoslavnog vernog naroda.
Urednik National Herald-a tvrdi da je Carigradska patrijaršija odgovorna za duboku krizu Arhiepiskopije Amerike, ukazujući na proteste vernika, finansijske tenzije i ozbiljne pukotine u načinu upravljanja.
Dok hrišćanski svet prati obeležavanje 1.700 godina Prvog vaseljenskog sabora, odsustvo dva patrijarhata tumači se kao snažna poruka Carigradskoj patrijaršiji i nagoveštaj tenzija unutar pravoslavlja.
Iako su zajedno slavili jubilej Nikejskog sabora i istakli jedinstvo, odsustvo drugih pravoslavnih poglavara i izbor liturgijskog jezika izazvali su debatu u crkvenim krugovima.
Zajednička molitva rimskog pape Lava i patrijarha Vartolomeja na Fanaru izazvala je žestoku osudu bratstva manastira Esfigmen, koje tvrdi da je time načinjeno napuštanje svetih kanona.
POGLEDAJTE JOŠ:
„NIJE JE SAMO LJUBIO, DOGODILO SE SVAŠTA ISPOD POKRIVAČA“! Nakon izbacivanja RASKRINKALA Aneli i Asmina – OVO KAMERE NISU SNIMILE!
TEŠKA NESREĆA KOD BUBANJ POTOKA! Sudarilo se pet vozila, IMA POVREĐENIH!
FANOVI ZABRINUTI ZA NJEGOVO STANJE! Oglaso se pobednik „Zvezda Granda“, prolazi kroz težak period!