Ekumenska bogosluženja, poput onog koje je održano u Minhenu 22. januara 2025. godine u okviru Nedelje molitve za jedinstvo hrišćana, predstavljaju značajan korak u međusobnom dijalogu između različitih hrišćanskih denominacija. Međutim, istovremeno otvaraju brojna teološka, kanonska i liturgijska pitanja, naročito kada u njima učestvuju pravoslavni sveštenoslužitelji.
U pravoslavlju, ekumenski dijalog i učešće u zajedničkim molitvama ne podrazumevaju istovetno prihvatanje svih denominacija kao ravnopravnih u liturgijskom i sakramentalnom smislu. Pravoslavna crkva dosledno poštuje kanone koji zabranjuju zajedničku službu sa nepravoslavnim sveštenicima, uzimajući u obzir duboke teološke razlike u shvatanju sakramenata, naročito euharistije.
Međutim, bogosluženje koje je služio grčki mitropolit Avgustin zajedno sa kardinalom Rajnhardom Marksom, nadbiskupom Minhena, i biskupom Evangeličko-luteranske crkve Kristijanom Kopom u minhenskoj crkvi Svetog Mateja, izazvalo je žestoke reakcije u pravoslavnom svetu. Ovaj postupak mitropolita Avgustina naišao je na kritike pojedinih arhijereja i sveštenika Grčke pravoslavne crkve, ali i drugih pomesnih pravoslavnih crkava.
Učešće pravoslavnog sveštenstva u ekumenskim molitvenim skupovima, poput ovog u Minhenu, može se tumačiti kao izraz želje za dijalogom. Ipak, iz pravoslavnog teološkog ugla, ono nosi ozbiljne kontroverze. Pravoslavna crkva se protivi bilo kakvom vidu liturgijskog zajedništva sa katoličkim ili protestantskim sveštenstvom, jer bi to podrazumevalo kanonsko priznanje njihove sakramentalne validnosti, što pravoslavna teologija ne prihvata.
Iako je cilj ekumenskih molitava u Minhenu promocija jedinstva među hrišćanima, pravoslavni sveštenici ne mogu učestvovati u zajedničkom pričešću niti su u potpunosti saglasni sa teološkim osnovama drugih denominacija. Razlike u shvatanju prirode Crkve, autoriteta pape, primata svešteničkog poziva i euharistijskog zajedništva ostaju prepreke istinskom, potpunom jedinstvu.
Zajedničko bogosluženje znači izdaju istine Hristove
„Ekumenizam je zajedničko ime za sve jeresi i lažne crkve Zapadne Evrope. U njemu se nalazi srž svih evropskih humanizama, sa papizmom na čelu. Sva ta lažna hrišćanstva, sva ta lažne crkve nisu ništa drugo do jeres do jeresi“, napisao je Sveti ava Justin u svom delu „Pravoslavna crkva i ekumenizam“ i dodao: „Ne može biti nikakvog zajedništva između Pravoslavne Crkve i jeresi. Zajednička molitva i bogosluženje sa onima koji ne ispovedaju Pravoslavnu veru znači izdaju istine Hristove.“
Pravoslavna crkva veruje da jedinstvo u Hristu mora biti utemeljeno na pravoj veri, a ne samo na spoljašnjim oblicima zajedničkog bogosluženja. Dok ekumenska molitva može biti korak ka razumevanju i pomirenju među hrišćanskim zajednicama, ona nije ekvivalent zajedničkoj liturgiji, koja je u pravoslavlju uzvišeni izraz zajedništva u veri i temeljan sakramentalni događaj.
Za pravoslavnog sveštenika, učešće u ekumenskim molitvama mora biti balansirano sa duhovnom odgovornošću da očuva kanonsku vernost i autentičnost pravoslavne liturgije. U tom kontekstu, učešće u molitvama koje ne počivaju na zajedničkom teološkom prihvatanju osnovnih dogmi može se smatrati ugrožavanjem pravoslavnog identiteta i popustljivim stavom prema teološkim razlikama koje i dalje postoje među hrišćanskim denominacijama.
Iako ekumenski susreti, poput ovog u Minhenu, mogu doprineti boljim međuljudskim odnosima i međusobnom poštovanju među hrišćanskim zajednicama, pravoslavni sveštenici ostaju pozvani da budu čuvari teološke čistote i kanonske discipline.
Bogosluženje u Minhenu, uprkos dobrim namerama, ostaje neprihvatljivo iz perspektive pravoslavne liturgijske prakse u smislu zajedničkog bogosluženja. Na kraju, prava težnja pravoslavne crkve nije formalno jedinstvo kroz ekumenske ceremonije, već puno jedinstvo u veri, koje se ostvaruje kroz istinsku zajednicu u Hristu.
Na praznik Svetog Andreja, kojeg Carigradska patrijaršija obeležava 30. novembra, papinska delegacija predvođena kardinalom Kočom i patrijarh Vartolomej obnovili su zajednički duh ekumenskog dijaloga.
Iguman manastira Podmaine odgovara na pitanje „Kako reagovati ako neko iz porodice nije u veri i sa podsmehom gleda na našu pobožnost?“, pa je naveo primer kako treba da se postavimo u tom slučaju.
Vernica koja je s podsmehom prišla Svetoj čaši postala je svedok nečega što je zauvek promenilo njen pogled na svetu Tajnu pričešća.
Brutalan napad na crkvenu zajednicu u nigerijskoj državi Plato dogodio se neposredno posle božićne službe. Među ubijenima su trudnica i cela porodica, dok vlasti i dalje ignorišu pozive za zaštitu hrišćanske populacije.
POGLEDAJTE JOŠ:
ISTI LJUDI KOJI MRZE TRAMPA MRZE I NJEGA“! Rod Blagojević se oglasio posle sastanka sa Vučićem: „ON JE TVORAC EKONOMSKOG ČUDA
DA LI JE POLJUBAC GREH: Otac Ljubo razbio predrasrude vernika
HAŠKI TRIBUNAL MORAO DA REAGUJE! Napokon omogućeno lečenje Radovanu Karadžiću u zatvoru u Velikoj Britaniji!